Politiek moet buurtenergie faciliteren, niet dwarszitten
Politici zijn meer met hun eigen duurzaamheid – en die van hun carrière – bezig dan met de duurzaamheid van de samenleving. Met een visie van de tijdspanne van het debat leven zij slechts in het hier en nu zonder zich te verbinden met de toekomst van ons allen. Beloof het volk wat geld en je scoort in de peilingen. Beloof ze een betere wereld voor hun (klein)kinderen en je partij haalt hooguit de middenmoot. Hun kortetermijn denken toont weinig lef. Volgens Durfdoener Peter Parmentier van Regionale Duurzaamheidscentra voor Ondernemers (RDO), missen zij zo de aansluiting met de samenleving, waar men hen nu links en rechts passeert met eigen initiatieven en oplossingen.
Duurzaam ondernemen
Gelukkig is er een sterk groeiende groep ondernemers en andere burgers, die zijn verantwoordelijkheid neemt en – nu nog tegen de verdrukking in – werkt aan duurzame vernieuwing. Er is geen enkel aspect in ons dagelijkse leven dat niet geraakt zal worden door deze vernieuwing en pijnloos zal het zeker niet zijn. De voordelen zijn echter enorm: een leefbare wereld voor onszelf en volgende generaties. Een samenleving waar welzijn belangrijker is dan welvaart, waar we de grondstoffen niet verbruiken maar gebruiken, waar aandacht voor anderen centraal komt te staan en waar politici doen waar ze voor betaald worden: werken aan die leefbare wereld.
Politiek niet de baas, maar faciliteert
Dat veel politici niet met de toekomst van de samenleving bezig zijn, was mij wel duidelijk. Je ziet daarover bar weinig in de partijprogramma’s en na de verkiezingen is het onderwerp duurzame ontwikkeling geheel uit beeld verdwenen. Dat is ook geen wonder want we hebben een kortcyclisch democratisch systeem waarin weinig ruimte is voor de lange termijn. Bovendien zijn veel politici vooral bezig met de toekomst van hun eigen carrière. Mijn stelling is dat we, zeker in de fase waarin we nu zitten, geen politici nodig hebben maar leiders. Maar dat is helaas een slag mensen dat liever niet de politiek in gaat.
Buurtenergie, het succes in regionalisering
Als reactie op de globalisering zie je dat veel mensen houvast zoeken dicht bij huis, in regionalisering. Dat uit zich op velerlei manieren: grootwinkelbedrijven die er prat op gaan dat hun producten uit de streek komen, ruilhandel, een eigen munt, crowd funding, verenigingsleven wat weer begint te bloeien, vrijwilligerswerk wat vrijwel nergens zo sterk ontwikkeld is als in Nederland, enz.
”Een wereld waar politici doen waar ze voor betaald worden: werken aan die leefbare wereld.”
Met ons eigen Buurtenergieproject trekken we volle zalen en overal in het land ontstaan energiecoöperaties. De politiek en overheden kunnen dit soort ontwikkelingen faciliteren, iets anders zit er niet op. Ze hebben dus geen leidende rol meer en dat is schrikken. Het is dan ook een teken van onvermogen of zelfs paniek dat politici de laatste tijd met veel zinloos verbaal geweld grote woorden roepen in populistische taal. Beloftes waar ze na de verkiezingen weer op terugkomen.
In Europa schone energie aan elkaar knopen
“Het op Europese schaal aan elkaar knopen van alle schone energiebronnen. Zo hef je meteen de nadelen op van zon en wind, namelijk dat ze niet continue en gelijkmatig beschikbaar zijn. Wat er niet bij staat, is dat Europa op deze manier tevens een deel van de achterstand kan goedmaken op de rest van de wereld als het om duurzame energie gaat.”
Natuurlijk blijft het nodig om internationaal te denken. Ik pleit er zeker niet voor dat iedereen in zijn eigen schulp kruipt. En ageren tegen Europa? dat vind ik buitengewoon kortzichtig. Een mooi voorbeeld van internationaal en vernieuwend denken is bijvoorbeeld het plan van Herman Wijffels c.s. om de staatsschulden in Zuid Europa weg te werken met zon en wind. De zuidelijke landen hebben een overvloed aan duurzame energiebronnen en aan goedkope arbeid, maar een groot gebrek aan geld. De rest van Europa daarentegen heeft de fondsen en een groeiende behoefte aan schone energie. Tel uit onze duurzame winst.Wat er in een bijzin staat maar essentieel is voor dit plan, is het op Europese schaal aan elkaar knopen van alle schone energiebronnen. Zo hef je meteen de nadelen op van zon en wind, namelijk dat ze niet continue en gelijkmatig beschikbaar zijn. Wat er niet bij staat, is dat Europa op deze manier tevens een deel van de achterstand kan goedmaken op de rest van de wereld als het om duurzame energie gaat.Het enige risico dat dit plan in zich draagt, is dat het bij gebrek aan visie van politieke leiders toch niet doorgaat, omdat de noodzakelijke randvoorwaarden er niet komen. Wat dat betreft, hebben de crises waarin we verkeren weer voordelen. De economische druk en het draagvlak in de samenleving om tot onorthodoxe maatregelen te komen, neemt sterk toe.
Generatiekloof remt duurzame ontwikkeling
Een aspect waar ik niet zo bij stilgestaan had, is dat de oudere generatie, waartoe ik zelf behoor bij deze verkiezingen zwaar oververtegenwoordigd raakt. Je hoeft geen demograaf te zijn om in te zien, dat dit probleem de komende jaren alleen maar groter wordt. Ik noem het een probleem, omdat je van veel ouderen niet kunt verwachten dat ze met vernieuwende oplossingen komen. Sterker zelfs, veel ouderen zullen zich verzetten tegen duurzame maatregelen, omdat die niet in hun belang zijn. Daar staat tegenover dat er ook een naoorlogse generatie is, die zuinig is met materialen. Die knopen aanzet in plaats van het overhemd weg gooit en nieuwe koopt.
Gastlessen in duurzame vernieuwing op school
Tijdens gastlessen, die ik geef op basisscholen over klimaat en duurzame ontwikkeling, merk ik dat kinderen veel begrijpen van wat er in de wereld gebeurt. Ze zien wel degelijk in wat echt belangrijk is: energiebesparing en hergebruik van grondstoffen. Je kunt ze niet kwalijk nemen dat ze nog niet begrijpen hoe we dat gaan realiseren. Want in de krant staat alleen slecht nieuws en op tv praten de politici er niet over. Ze weten namelijk zelf niet hoe dat moet. Dus praten politici maar over pensioenen, zorgpremies en langstudeerboetes en dat is ver-van-mij-bedshow voor basisscholieren.
7 september, 2012
Pieter Parmentier
Durfdoener in duurzaamheid
foto ©Pieter Parmentier
Geef een antwoord