ASN Bank, staatsbank voor de duurzame Wereld van Morgen?
Neemt de Nederlandse Staat zijn verantwoordelijkheid voor een duurzame Wereld van Morgen door zijn banken ABN Amro en SNS Reaal in te zetten als instrumenten ter verduurzaming van de Nederlandse samenleving?
Overheid grijp die kans!
Grijpt de overheid haar kans nu een overtuigende langetermijnvisie voor een innovatieve industrie te ontwikkelen en een bank te bieden aan professionals die werkzaam zijn in duurzaamheid? Of blijft Den Haag het traditionele kortetermijndenken hanteren van beursgang, blind vertrouwen in marktwerking en financiering van het verleden? Bij de ABN Amro heeft de Staat die kans in ieder geval laten liggen. Bij de SNS Reaal, de meest recente met belastinggeld verworven bank, zit zelfs een duurzame bank in de inboedel. Dus overheid grijp nu je kans!
Grootste duurzame bank
Hoe kan Neerlands grootste duurzame bank bijdragen aan verduurzaming van de samenleving als zij dochter is van een staatsbank? Wordt ASN Bank het overheidsinstrument bij uitstek ter verduurzaming van de Nederlandse economie? Wat heeft het debacle rondom haar moedermaatschappij SNS Reaal en dientengevolge de nationalisatie door de Nederlandse Staat, met een schone ASN Bank gedaan? Over duurzaam bankieren en hypotheken, over zzp-errekening en crowdsourcing, over de rol van duurzaam overheidsinstrument of over een duurzaam banknummer, Ewoud Goudswaard, algemeen directeur van de ASN Bank beantwoordt vragen over deze dilemma’s als een prudent bankier.
Sociaal toegankelijke bank
Al mogen haar principes door de jaren heen anders benoemd worden – er werd gesproken over groen, maatschappelijke verantwoord ondernemen (MVO) en is nu het begrip duurzaamheid in zwang – de ASN Bank met haar wortels in de vakbond is ze trouw gebleven. “De discussie over de precieze definitie van duurzaamheid vind ik een wat semantische discussie en heeft meer met mode te maken. Het gaat bij ons om een sociale toegankelijke bank voor iedereen, binnenkort zelfs voor zzp-ers. Onze expertise ligt in sociale projecten, woningbouw en energieprojecten. Daarin hebben we onze sporen verdiend, niet in bijvoorbeeld landbouw of auto-industrie. Met het spaargeld van onze spaarders investeren we in het verbeteren van de wereld.”
“Duurzaamheid als basis van een hard businessmodel? Prima, als het betekent dat je zorgvuldig bent voor mens, milieu en biodiversiteit.”
Crowdfunding
Zzp-er bankrekening
“Op ons platform Voor de Wereld van Morgen wordt er veel aan crowdsourcing gedaan. Veel ideeën worden ingebracht en vinden hun weg naar gelijkgestemden. Het ontwikkelen van een zzp-erbankrekening past in deze kleinschaligheid van duurzaam ondernemen.” Dit zal voor velen een welkome faciliteit en erkenning voor deze professionals in duurzaamheid.
Tot nu toe kun je alleen als particuliere rekeninghouder bij de ASN Bank betalen, sparen en beleggen, niet als zakelijke klant. “Maar de zzp-erbankrekening komt eraan”, zo vertrouwt Goudswaard duurzaamplus.nl toe.
Wordt de ASN Bank nu de bank voor crowdfunding, het ondernemende verzet van klanten tegen de gevestigde en gewantrouwde banken? Pikt ASN Bank zo een graantje mee door zich op te werpen als bijvoorbeeld fondsbeheerder voor buurtenergie? “Nee, zo ver gaan we niet. Ik vraag me af of wij in deze kleinschaligheid een rol kunnen spelen en toegevoegde waarde kunnen bieden.”
Wel is de bank naast beheerder van haar eigen fondsen sinds kort nu in opdracht van de provincie Overijssel, fondsbeheerder van een grootschalig project, het Energiefonds Overijssel. “De Europese aanbesteding voor dit fonds van 250 miljoen euro hebben we gewonnen, mede gezien onze expertise op het gebied van duurzame energie. Wij zijn druk bezig dit bedrag, dat de provincie ontving bij de verkoop van haar aandelen van Essent, in projecten uit te zetten.“
Financiering duurzame hypotheken
Hoewel ASN al jaren zelf geen hypotheken verstrekt, financiert zij wel hypotheken bij haar zusterbanken. Net als collega/concurrent Triodos Bank zijn deze SNS Reaal-dochters – SNS Bank, BLG Wonen, Regio Bank – bezig nieuwe vormen van hypotheken te bedenken, waarbij het voor de klant aantrekkelijk wordt zijn huis te verduurzamen door bijvoorbeeld energiebesparende maatregelen. Het streven bij deze vorm van hypotheken is, dat de bespaarde som op deze maatregelen de maandelijkse renteaflossing dekt. “Dat zou dus min of meer financieel neutraal lenen kunnen betekenen. Er moet natuurlijk wel afgelost worden!”
Nieuwe concepten zoals wonen in je pensioen door als bank eigenaar te zijn van de woning en woondiensten aan te bieden, zijn niet aan de orde. “Je moet niet uit het oog verliezen dat we een bank zijn, die het geld van haar spaarders heeft toevertrouwd gekregen. Ook voor ons is rentabiliteit van belang!” luidt het antwoord van de prudente bankier. “Wij zijn geen speculerende bank, noch filantropische instelling. Hoewel we wel doneren aan veel sociale projecten, zoals recent aan het Nationale Ouderenfonds.”
“ASN Bank is de grootste duurzaam bank in Nederland met een in 2012 uitstaand kapitaal van 11 miljard.”
Beleggingsuniversum
Our common future
Of het fonds wel of niet aan het Damrak genoteerd staat, ASN investeert en financiert volgens haar van oudsher sociale missie: eerlijke handel, geen kernenergie noch wapens. De duurzame missie van de bank sluit aan bij het Brundtland-rapport Our common future uit 1987.
De fondsen ASN Duurzaam Aandelenfonds, ASN Duurzaam Obligatiefonds, ASN Duurzaam Mixfonds, ASN Milieu & Waterfonds en ASN Duurzaam Small & Midcapfonds zijn beursgenoteerd; het ASN-Novib Microkredietfonds en ASN Groenfonds zijn dat niet. ‘We zijn volledig open in waar het geld heen gaat en houden dat met het beleggingsuniversum ook scherp in de gaten.”
Elk ASN-fonds heeft zo’n eigen ‘universum’ van goedgekeurde ondernemingen, instellingen of overheden. Daaruit stelt de fondsbeheerder de beleggingsportefeuille van het fonds samen. De beslissing om daadwerkelijk te beleggen wordt genomen op basis van financiële soliditeit en economische vooruitzichten, zo combineert een fonds duurzaamheid met de noodzakelijke financiële insteek. Geeft de actualiteit daartoe aanleiding, dan doet het fonds direct onderzoek. Als de betrokkene – of het nu een bedrijf, overheid of instelling is – niet meer voldoet aan de beleggingscriteria, wordt het verwijderd uit het universum. “We staan met het ons toevertrouwde spaargeld met twee benen op de grond in de wereld van nu”, herhaalt Goudswaard. Waarmee hij lijkt te willen zeggen, dat duurzaam beleggen gewoon business is, niets zwevend of vaag, wel zorgvuldig en doordacht.
Slow Banking
Wat is dit nu slow banking? “Als slow banking betekent dat je principieel bepaalde sectoren uitsluit en bedrijven probeert te overtuigen zich daar ook verre van te houden of duurzaam te produceren, dan doet ASN Bank inderdaad aan slow banking.” Belangrijker vindt haar directeur wat de klanten en de medewerkers van zijn bank vinden. En daar scoort de bank een ruime 8+ . “Daar moet je zeker in deze tijden zuinig op zijn”, zegt Goudswaard met een veelzeggende blik.
Sinds de bankencrisis is het wantrouwen in de bankensector groot. Steeds meer wordt gekeken wat de gevolgen zijn van door banken aangeboden en geleverde diensten, ook bij de ASN Bank. Goudswaard onderkent dat een gevolg van deze crisis is, dat de zusterbanken binnen de SNS Reaal-groep enigszins ‘ver-ASN-nen’. Ook zij nemen steeds meer in hun beslissingen mens, milieu en biodiversiteit mee.
Staatsbank
Duurzaam banknummer
Is het ook niet eens tijd voor een duurzaam banknummer, dat de klant meeneemt als hij van bank verhuist? Zou nummerportabiliteit, die we kennen bij onze mobiele telefoon, niet echt klantvriendelijk zijn? “Wij zijn er voorstander van, maar in deze geheel afhankelijk van de bancaire infrastructuur die alle banken gebruiken. En daar heeft het geen prioriteit. Dus bieden we als ASN Bank nu een goede overstapservice aan, waar steeds meer mensen gebruik van maken.”
Wat verwacht hij van zijn nieuwe aandeelhouder, de Staat der Nederlanden? Zou het niet voor de Nederlandse overheid een uitgelezen kans zijn om de ASN Bank als instrument bij verduurzaming van de Nederlandse samenleving en in het bijzonder van de economie, in te zetten? Zijn antwoord is duidelijk. Goudswaard kent de suggestie, maar hij wenst zich daar verder niet over uit te laten. Ook niet of het getuigt van kortzichtigheid van zijn aandeelhouder zich alleen maar op beursgang te concentreren in een tijd, dat dat überhaupt weinig rendabel is en zeker niet van een financiële instelling. Dus weer een gemiste kans – net als bij ABN AMRO – voor de Nederlandse overheid om duurzaamheid en innovatie met deze financiële instituties als instrument ter hand te nemen in plaats het verleden te financieren. “Geen commentaar.”, blijft het antwoord.
Opmerkelijk is dat Goudswaard consequent spreekt vanuit de collectiviteit van de vier banken uit de SNS Reaal holding: SNS Bank, BLG Wonen, Regio Bank en ASN Bank. Op de vraag of hij zich niet zou willen losmaken van deze besmette naam en een zelfstandige bank zou willen stichten, antwoordt hij afwijzend. “Binnen SNS Reaal zijn wij een zelfstandig bank. Wij voeren een autonoom beleid vanuit onze principes van mens, milieu en biodiversiteit. Als dochter van SNS Reaal maken we gebruikt van de ICT-infrastructuur, die onontbeerlijk is voor onze klanten bij het bankieren.
“Geen commentaar.”
Smet en profijt van de crises
Natuurlijk kent ook de directeur van ASN de hardnekkige geruchten als zou bij de oude SNS Reaal Groep sprake zijn geweest van communicerende vaten, waarbij kapitaal van de succesvolle en schone ASN Bank, gebruikt zou zijn om die bodemloze put van het besmette SNS Property Finance enigszins te dempen. “Ik kan alleen maar blijven herhalen dat daarvan geen sprake is geweest en steeds weer uitleggen hoe het wel zit. ASN Bank financiert – en nog steeds – hypotheken bij haar zusterbanken, maar is niet betrokken geweest bij de vroegere vastgoedpoot.”
Helaas zag Goudswaard en anderen met hem, hoe die speculatieve vastgoedluchtbel ontstond en wel moest knappen.
“Maar als je er wat van zei, werd dat niet gehoord of wenste men het niet te horen.”
Het is dan ook wrang, dat deze affaire en nationalisatie zijn bank heeft besmet. “Met de nationalisering door de Staat der Nederlanden heeft SNS Reaal nu een stabiele aandeelhouder. Dat is een voorwaarde tot onze eigen duurzaamheid. Maar wat we ook zien is, dat door het verlies in vertrouwen in gevestigde financiële instellingen, duurzame banken als ASN Bank en Triodos Bank hun klantenbestand en kapitaal fors zien groeien. De klant kiest dus wel voor duurzaam bankieren.”
Désirée Crommelin
©duurzaamplus.nl
illustraties ©ASN Bank
Geef een antwoord