Oproep Milieudefensie: Word Milieuassertief in de transitie naar duurzame samenleving!
Milieudefensie moet Milieuassertief worden in de heersende transitie naar een duurzame samenleving. Het leven begint bij veertig! Dat geldt ook voor Milieudefensie. In hun gelukwensen op haar jubileumcongres 40 jaar mensen in beweging bepleitten drie voorttrekkers in het verduurzamen van de samenleving – Wouter van Dieren, Jan Rotmans en Peter Tom Jones – een ingrijpende verandering in de rol van de vereniging. Niet langer Milieudefensie maar milieuassertief.
Vergeet Den Haag, zoek tegen- en medestanders
“Concentreer je op de fouten in het denken van de vrije markteconomie, van de grootschalige energievoorziening en van de internationale voedselproductie. Weerleg die fouten met grondig, transparant en foutloos onderzoek. Zorg voor scherpe analyses in plaats van met het moralistische vingertje te zwaaien. Vergeet Den Haag, maar zoek je tegenstanders èn je medestanders op”, luidde de felicitatie van haar oprichter Wouter van Dieren. Wat het laatste betreft liet hij heel fijntjes weten, dat hij uit ervaring sprak. “Het afmaken van een gelijkgestemde is uiterst pijnlijk, ondergraaft je geloofwaardigheid en doet de zaak geen goed.”
Milieuassertief
“Milieudefensie moet milieuassertief zijn door te schuren en te prikkelen. Wij, bij van Urgenda zijn met onze acties een veenbrand die smeult en zo in gelegenheidsnetwerken ons motto Samen Sneller Duurzamer in de praktijk brengt.”
Jan Rotmans, directeur van het onderzoekinstituut DRIFT ((Dutch Research Institute For Transitions) en hoogleraar Transitie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam wenste Milieudefensie geluk met een dringende oproep koplopers in verduurzaming te faciliteren en niet af te wijzen of te bekritiseren. Milieudefensie moet daarentegen de achterblijvers in verduurzaming, zoals aanhangers van kernenergie, hard aanpakken. “Van gevaarlijke hersenspinsels zoals een nieuwe Delta-kerncentrale in Nederland, dat na onderzoek een CDA-onderonsje blijkt te zijn, moet door de ‘Duurzaamheidsbeweging’ gezamenlijk gehakt gemaakt worden. Die plannen dienen nergens toe dan alleen dat er straks via Delta’s partner EDF (Électricité de France) het de Fransen van energie voorziet! En die andere regeringspartij de VVD, is nog erger. Niets voor niets wordt haar woordvoerder Energie en Milieu René Leegte, de heer Leeghoofd genoemd, een vrolijke freudiaanse verspreking in de wandelgangen van de duurzaamheid”. Volgens deze initiatiefnemer van Urgenda is er dringend behoefte aan een toekomstvisie: een goed verhaal dat uitgaat van positief denken en verduurzaming uit de abstractie haalt.
Houdbaarheidsdatum naam Milieudefensie
De Vlaamse wetenschapper aan de K.U. Leuven en één van pioniers van Plan C, Peter Tom Jones week in zijn gelukwensen enigszins af door de houdbaarheidsdatum van een vereniging als Milieudefensie als instrument in verduurzaming van de samenleving ter discussie te stellen. “Het gaat vandaag de dag over netwerken; verenigingen zijn van gisteren. Daarmee raakte hij aan de wortels van een vereniging als Milieudefensie. Zou haar sterke punt – de goed georganiseerde lokale afdelingen – nu haar zwakte zijn in de defensie van het milieu? Hoewel de doelstellingen hen wel na aan het hart liggen, krijg je in deze tijd van sociale media de jongere generaties niet achter een jubilerende vereniging.” En hij had een punt, want op dit verjaardagscongres waren slechts 120 leden, voornamelijk grijze hoofden.
“In plaats van de hokjesgeest van een verticaal georganiseerde vereniging zoeken jongeren het horizontaal georganiseerde netwerk van mensen.”
Transitieallianties
“Laat duurzaamheid niet met schone beloften uit je handen trekken door de overheid, want dan wordt het gereduceerd tot nieuwe technische oplossingen door de industrie en de transitie naar sociale verduurzaming uitgesloten.”
Jones pleitte voor Nederlandse Transitieallianties, netwerken van mensen, niet van vertegenwoordigers van verenigingen, clubs etc., zoals Vlaanderen die sinds 2004 kent. “Het gaat om mensen uit het zogenaamde maatschappelijke middenveld. Dit middenveld is niet langer statisch, maar wordt vloeibaar wanneer mensen gelegenheidsallianties aangaan door zich rondom een bepaald idee te scharen, zoals in Vlaanderen voor een duurzaam materialenbeheer in de bouw. Deze transitieallianties kunnen in de toekomst grensoverschrijdend gaan samenwerken met allianties in Vlaanderen, Wallonië en Duitsland.”
Nederland loopt achter
Nederland loopt internationaal voorop in de Transitiekunde, de kennis over de overgang naar een duurzame samenleving. In de uitvoering daarentegen loopt ons land ver achter op de omringende landen. Als redenen hiervan worden drie typische Nederlandse omstandigheden genoemd: de gasbel, die ons gemakzuchtig maakt wat betreft innovatie; het poldermodel, dat scherpe keuzes blokkeert en de te korte lijntjes tussen de politiek en de multinationals. Rotmans en Jones waarschuwen voor de bemoeienis van de overheid. Ervaring in Vlaanderen, maar ook in Nederland bij Urgenda leert, dat je het zelf in de hand moet houden.
Désirée Crommelin
©2011 duurzaamplus.nl
Geef een reactie